Tamboers, Bazuinblazers, Vendeliers, Overheid en anderen
Met ‘tromgeroffel en bazuingeschal’ kondigt een gildenstoet zich van verre al aan. Vooraan in de gildestoet loopt een gildebroeder met het vaandel met daarop afgebeeld de patroonheilige van ons gilde De heilige Sint Willebrordus. De huidige standaard van het Essche gilde is vervaardigd in 1975. Het medaillon van de standaard is geschilderd door Mevr. S.A.J. van Lanschot te Sint Michielsgestel.
De standaard is verder vervaardigd door de witte zusters van O.L.V. van Afrika van het klooster Santa Monica te Esch.
Tamboers en bazuinblazers kondigen met hun getrom en bazuin geschal de komst van de Schuts aan, je hoort ze al van ver aankomen. Het gilde "gaat" in de maat van de tamboers. Waar de tamboers het tempo bepalen zorgen de bazuinblazers voor de omlijsting van de opmars. In vroeger tijden werd de bazuin al gebruikt om bezoek te verwelkomen of als waarschuwing.
Na de tamboers en de bazuinblazers komt het vaandel Het huidige vaandel is geschonken door C, van der Zanden en zijn echtgenote. In de optocht wordt het vaandel meegevoerd direct achter de tamboers en bazuinblazers en voor de koning met zijn zilverdragers.
Na de zilverdragers komen de vendeliers. De vendeliers dragen de vlaggen van de schuts, waardoor meteen duidelijk is om welk gilde het gaat. Bij officiële optredens dragen de vendeliers ook hun "zwaai" vendel mee. Iedere slag heeft een eigen betekenis. Het woord "vendel" staat voor:
V = vrede E = eendracht N = noblesse (adeldom) D = discipline E = eer L = lach en leven
Er is wel degelijk verschil in wat de vendelier doet. Hij draait niet zomaar rond. Er zit wel degelijk verschil in het draaien en voor welke gelegenheid er wordt gedraaid. Je hebt een vendelgroet en een vendelgebed. Het verschil tussen de vendelgroet en het vendelgebed zijn het volgende, een vendelgebed wordt enkel verzorgd tijdens een huwelijk, overlijden of kerkelijk aangelegenheid. De bewegingen staan vast, hebben allen een betekenis en zijn gerelateerd aan het vendelgebed bestaande uit 24 coupletten. Het vendelgebed beeldt de strijd uit tussen goed en kwaad. Een vendelgroet daarentegen is bij alle ander aangelegenheden van toepassing. En de bewegingen kunnen naar eigen invulling gedraaid worden.
De bewegingen van een vendelgebed.
* ronddraaien boven het hoofd
* rondgooien in de hals
* draaien om het middel
* draaien om de knieën
* draaien om de enkels
*. rondgooien boven het hoofd
*. knop in de hals en hoofd schuin omhoog
*. schuin over de schouder draaien
* achter de rug doorhalen
* achter de knieën doorhalen
* achter de enkels doorhalen
* draaien rond een been, knie en enkel
* vastknellen in knieholte
* balanceren op de voet
* over het vendel stappen
* over de vlag stappen en deze omhoog gooien
* vendel over het hoofd gooien
* om het middel gooien en opvangen
* rond de benen zwaaien en opvangen
* rond een been zwaaien en opvangen
* op een knie zwaaien
* op beide knieën
* staande, vendel op de vuist en opgooien
* vendel oprollen
Blijf sterk in de strijd
Vecht, al kost het je kop
Geef je leven als het moet
Blijf lening, datje kunt knielen
Draai, maar houdt de vlag schoon
Sint Jan ik zal doen wat ik kan
Ik zie naar U Heer, ik wil U eren
De vijand komt. De hemel bescherme mij
Van alle kanten komt gevaar
De vijand probeert mij op de knieën te krijgen
De vijand probeert mij op de grond te krijgen
Op een been zal ik overeind blijven
Mijn handen zijn vrij, ik ga voor niets opzij
Bijna de vlag gevallen; met de voet nog gered
De vijand probeert de vlag af te nemen
Vlag bijna uit de hand geslagen. Ik kon haar nog net grijpen
Hoe het ook gaat ik blijf strijden
De strijd wordt erg zwaar, help mij
De strijd zwaarder; de vlag zakt omlaag
Ik val bijna om van vermoeidheid
Sint Jan help me, ik kan niet meer
Heer God, geef mij kracht
Ik heb gewonnen, ik ben blij
De strijd is voorbij, ik heb overwonnen
En verder zijn er nog,
* De Hoofdman, hij is de voorzitter en is te herkennen aan een schild op de borst en zijn hoofdmanstaf.
* De deken schrijver, ofwel secretaris.
* Deken rentmeester, hij houd alle financiële zaken in de gaten of dus ook wel penningmeester genoemd.
* De Gildekoning, De koning is de centrale figuur in een gilde; hij draagt de eer en de waardigheid van het gezelschap. Zonder koning is een gilde niets, zonder koning kan het gilde niet naar buiten treden en mag het vaandel niet worden gezwaaid.
* Gildeheer en Beschermvrouwe, dit zijn eretitels gegeven aan deze mensen om hun contacten met het gilde of hun verdiensten.
* Gildezusters, ons gilde kent ook nog gildezusters. Vroeger mochten er geen vrouwen bij het gilde, het gilde was er alleen voor mannen. Tegenwoordig zie je steeds meer vrouwelijke leden bij het gilde.